گاهی برای اینکه درک بهتری از وضعیت روز محوطه های باستانی داشته باشیم بهتر است سرکی به اخباری که در سالهای پیش در مورد آنها گفته شده زده شود و تحقیقی جدی در بین سایت ها داشته باشیم، به لطف فضای تعاملی اینترنت بسیاری از ردپاها برای مدت زیادی و یا شاید همیشه در اینترنت باقی می ماند. چندی پیش در مسیر همیشگی من برای رسیدن به گرگان توقفی کوتاه در کنار غار پیش از تاریخی گمیشان داشتم که سوالات زیادی را در ذهن من ایجاد کرد. سوالاتی که شاید جوابشان بسیار ساده اما ناراحت کننده باشد. شاید پیدا کردن این غار برای منی که تا این حد بدنبال محوطه های باستانی هستم، کار ساده ای نبود با اینکه این غار درست در کنار جاده ی اصلی قرار داشت اما آنقدر که نام کارخانه ی حلاوت بزرگ درج شده بود من هیچ نشانی از این محوطه ی چندین هزار ساله حتی در حد یک نام ندیدم. بالاخره با کمک یکی از روستاییان کمیشان محل دقیق غار را پیدا کردم و تنها مهمان این غار شدم. درست در کنار جاده ای که صدها بار از کنار آن رد شده بودم به فاصله ی چند ده متر دهانه ی غار خودنمایی می کرد و تنها حفاظ میله ای زنگ زده و رنگ و رو رفته ی آن نیمه باز بود و مشخص بود توسط افرادی بخشی از آن کنده شده است.
فکر اینکه هزاران سال پیش این غار محل سکونت بشر بوده حس عجیبی داشت و حالا من تنها تنها درون غار هستم. گویا قبل از من کسی درون غار آتش روشن کرده بوده و می شد حس کرد حالا سر پناه معتادین منطقه شده و چند ظرف یکبار مصرف پلاستیکی عمیقا مرا به فکر برد. اینجا نه برای مردم منطقه و نه برای مسئولین آنقدرها هم اهمیت ندارد. در گوشه ای از غار می نشینم و شروع می کنم به سرچ در اینترنت.
فرماندار نکا : غار تاریخی و گردشگری کمیشان به زودی بازگشایی می شود.
خبر از سایت ایرنا به شماره ی خبر ۸۱۵۵۴۴۲۵ در تاریخ ۹ فروردین ۱۳۹۴ بود.
در آنزمان شهرستان نکا ۱۱۲ هزار نفر جمعیت داشته و قول می دهم اگر از مردم آمارگیری شود، تعداد کمی از آنها اصلا از وجود این غار خبر دارند. در کنار غار شهرک صنعتی نسبتا بزرگ و فعالی هست و احتمالا غار بر اثر همین فعالیت ها در دهه ی ۶۰ پیدا شده است. این اثر در سال ۱۳۷۹ شمسی ثبت آثار ملی شده ولی حتی در ویکیپدیا هم اطلاعات دقیق و کاملی از اینجا وجود ندارد.
وجود رسوب های زیاد در دهانه ی غار پیش از این مانع دیده شدن این غار بوده و در سال ۶۷ با مسطح ساختن زمین های اطراف نشان از این غار پیدا شد، این غار در ده کیلومتری بهشهر و روستای خانسر واقع شده است و در یک مسیر مستقیم شما می توانید گوهر تپه ، غارهای هوتو و کمربند را در یک راستا مشاهده کنید. نخستین اشاره به این غار در گزارش دکتر صراف در همان سال ۶۷ شد . در گزارش های آقای ماهفروزی سفال های کشف شده در این غار متعلق به هزاره ی ششم قبل از میلاد بوده و انسان غار نشین در هزاره ی پنجم قبل از میلاد این سکونت گاه های طبیعی را به سمت گوهر تپه ترک کرد.
در سال ۱۳۸۸ دکتر حامد وحدتی نسب نخستین فصل کاوش خود را در این غار آغاز کرد و قدمت آنرا به ۱۴ تا ۱۵ هزار سال پیش نسبت داد. در جریان این حفاری بیش از ۴۰ هزار تکه استخوان جانوری، ۳۰ هزار ابزار دست کند و تعدادی سفال در لایه های بالایی کاوش شد.
حال نمی توان متصور شد که آینده ی این غار چه خواهد بود و آیا شبیه غار هوتو و کمربند محوطه ی پیرامون آن چگونه در تملک موضوعاتی غیر از تاریخ و تمدن ما در خواهد آمد. مساله ی بسیار مهم در این بین عدم پیگری مردمان بومی منطقه نسبت به این دارایی معنوی است، مسیری که می تواند در کنار جاده محو شود و تحت نام و تابلوی تبلیغی کارخانه ی حلاوت کاملا پنهان شود و یا به محلی بی نظیر برای ملاقات با گذشته مبدل شود.
