زندگینامه ی بانو هلن جی کنتور
ترجمه و اقتباسی از نگارش پرفسور عباس علیزاده از زندگی هلن کنتور
تقدیم به تمام کسانی که ایران شناسی در قلب و جانشان نهادینه شده و برای شناختن ایران به هیچ مرز و اقلیمی باور ندارند.
بر پایه ی تحقیقات رابرت مک آدامز در سال ۱۹۶۱ میلادی، پرفسور هلن کنتور و پرفسور پینهاوس دلوگاز پروژه ی کاوش ها و مطالعات پیش از تاریخ موسسه‌ی شرق شناسی دانشگاه شیکاگو را در استان خوزستان ( یا همان سرزمین باستانی شوش) در سایت های بسیار مهم چغامیش، بونه فوزیلی و چغا بونت از سالهای ۱۹۶۱ تا ۱۹۷۸ میلادی را هدایت کردند. این کاوش ها تا زمان آغاز انقلاب ایران ادامه داشت ولی همزمان با شروع انقلاب کاوش ها متوقف شد.
هلن کنتور در جولای ۱۹۱۹ میلادی در شیکاگو متولد شد، به زودی خانواده‌ی هلن به شهر بلومینگتون در ایالت ایندیانا مهاجرت کردند و ژاکوب پدر هلن توانست موقعیتی آموزشی در دانشگاه ایندیانا و در دپارتمان روانشناسی بدست آورد. هلن به طور مادر زادی با بیماری عضلانی وراثتی به نام میوپاتی مادرزادی بدنیا آمد، بیماری که به مرور قدرت عضلات را کاهش می دهد، بیماری سختی که ذهن زیبا و اعجاب برانگیز هلن کنتور را همچون اسیری در کالبدش کرده بود. به دلیل این بیماری هلن توسط مادرش هلن ریچ تا سن پانزده سالگی ، درست پیش از ورود وی به کالج در خانه آموزش داده شد، دانش گسترده‌ی هلن در هنر و ادبیات کلاسیک، قرون وسطی و رنسانس مرهون آموزش های خانگی و تعلق خاطر مادرش به تربیت و پیشرفت هلن بوده است. هلن از سنین پایین شروع به یادگیری پیانو کرد، تا جایی که به یاری استادش می توانست سونات های موتزارت را بخوبی بنوازد. در ۱۶ سالگی و پیش از آغاز جنگ جهانی دوم، هلن به انگلستان، فرانسه، بلژيک، سوئیس، لهستان، سوئد، فنلاند و اتحاد جماهیر شوروی سابق سفر کرد و بسیاری از گالری ها و موزه های این کشورها را از نزدیک دید، موضوعی که تاثیر عمیقی بر چشم انداز و بینش جهانی هلن گذاشت.
با بالاتر رفتن سن هلن، بیماریش بیشتر توسعه پیدا می کرد و هلن مجبور شد برای مدتی برنامه ی تحصیلی خود را رها کند، زندگی در حومه‌ی شهر باعث شده بود هلن علاقه‌ی وافری به حیوانات و گیاهان پیدا کند. هلن بالاخره به دانشگاه راه یافت و لیسانس خود را در جانورشناسی و بیولوژی کسب کرد، گرچه هلن همیشه خود علاقه داشت که پزشک شود اما پدرش که اعتقاد داشت پزشکی مناسب خانم ها نیست بالاخره توانست او را از پزشک شدن منصرف کند!
هلن بورسیه ی تحصیلی Edward L. Reyerson را بدست آورد و توانست به دانشگاه شیکاگو در سال ۱۹۳۸ وارد شود، هلن مدرک دکترای خود را در سال ۱۹۴۵ تحت نظارت و هدایت هنری فرانکفورت کسب کرد. در حقیقت هلن هرگز تز دکترایش را تکمیل نکرد، بایگانی انیستوی شرقی و دیواره هایی از کتب و تحقیقاتی که همیشه او را در برگرفته بودند باعث شدند تا فرانکفرت و دیگر اعضای کمیته‌ی بررسی پایان نامه ها آنچه هلن تا سال ۱۹۴۵ خلق کرده بود را بیش از حد کافی برای فارغ التحصیلی او بدانند و مدک دکترایش را به او تقدیم کنند.
در سال ۱۹۴۳ هلن مفتخر به دریافت بورسیه ی Alvin K. Brown و درست یکسال بعد در سال ۱۹۴۴ بورسیه ی Reyerson را برای یک دوره‌ی ممتاز تحصیل و مطالعه‌ی باستان شناسی از آن خود کرد. این بانوی خستگی ناپذیر در سال ۱۹۴۵ توانست دستیار پژوهشی شود و در سال ۱۹۵۱ توانست استادیار دانشگاه شود. هلن کنتور که به تمام مشکلات بیماریش غلبه می کرد در سال ۱۹۸۹ توانست پروفسور تمام عیار شود. در سال ۱۹۸۹ هلن از دپارتمان زبان و تمدن شرق نزدیک پس از دوره ای طولانی آموزش و پژوهش بازنشسته شد
.
بیشتر کسانی که با هلن کنتور درس خوانده اند و یا کسانی که ممیزی کلاس های او را بعهده داشتند ( اغلب آنها اکنون دانشمندی بسیار معروفی از سراسر جهان هستند) نه تنها او را دانشمندی بی عیب و نقص می دانند بلکه او را معلمی استثنایی و با استعدادی خدادادی می دانند.از پیش آماده نبودن برای یک کلاس موضوعی غیر قابل تصور برای هلن بود، در زمانیکه مشغول ارائه ای کامل و در نهایت فصاحت بود، در درون دانشجویانش حسی برگرفته از اشتیاق و تحسین به دنیای شرق نزدیک باستان القا می کرد. در هلن هرگز خساستی در سپری کردن زمان زیادی به مشاوره دادن و راهنمایی دانشجویانش وجود نداشت گرچه اغلب اینکار به قیمت پروژه های خودش بود. نقش او بعنوان یک استاد و یک سرپرست غیرقابل ارزش گذاری در بین دانشجویان دپارتمان شرق نزدیک شناسی موسسه شرق شناسی بود.
