Inshushinak

اینشوشیناک در دوران عیلام میانه خدای نگهدارنده شهر شوش بوده‌است. زیگورات چغازنبیل در خوزستان به او پیشکش شده بود.

در نوشته‌های به جا مانده از قرن ۱۲ قبل از میلاد از اینشوشیناک به عنوان خدای بزرگ، خدای حامی پایتخت و حامی بزرگ یاد می‌شود. اینشوشیناک عمیقترین نفوذ را بر روحیات عیلامیان داشته‌است. آنگونه که از شواهد بر می‌آید عیلامیان در محاکمات مراسم قسامه داشته‌اند و به اینشوشیناک و الهه ایشنی کاراب قسم می‌خورده‌اند. اینشوشیناک خدای جهان مردگان بوده‌است. ایشنی کاراب و لاگمال به سوی روح فردی که مرده می آمده و او را می‌پذیرفتند سپس اینشوشیناک قضاوت در مورد مردگان را انجام می‌داده‌است. در متون دادگاهی که از عیلام به جا مانده شهود تقریباً همیشه به وسیله دو خدا معرفی می‌شوند: ناهونته که خدای خورشید بوده و اینشوشیناک. از این دو به عنوان خدایان نور و تاریکی یا به عبارتی زمین و قلمرو مردگان یاد می‌شود. ناهونته در لغت به معنای خالق روز است که خدای مخصوص اجرای احکام نیز بوده‌است. تا وقتی که افراد حتی شاهان در نور و زمین هستند وفادار به خدای خورشید هستند و به محض اینکه می‌میرند و به قلمرو سایه‌ها می‌روند بنده و رعایای اینشوشیناک می‌شوند که قاضی مردگان بوده‌است.

Inshushinak

was the tutelary god of the city of Susa in Elam. His name has a Sumerian etymology, and can be translated as lord of Susa. He was associated with kingship, and as a result appears in the names and epithets of multiple Elamite rulers. In Susa he was the main god of the local pantheon, though his status in other parts of Elam might have been different. He was also connected with justice and the underworld. His iconography is uncertain, though it is possible snakes were his symbolic animals. Two Mesopotamian deities incorporated into Elamite tradition, Lagamal and Ishmekarab, were regarded as his assistants. He was chiefly worshiped in Susa, where multiple temples dedicated to him existed. Attestations from other Elamite cities are less common. He is also attested in Mesopotamian sources, where he could be recognized as an underworld deity or as an equivalent of Ninurta. He plays a role in the so-called Susa Funerary Texts, which despite being found in Susa were written in Akkadian and might contain instructions for the dead arriving in the underworld.